Yeni Bir Müze

Türkiye’nin tarih merkezi Sultanahmet yeni bir müze kazandı... Marmara Üniversitesi’nin Sultanahmet’teki eski merkez binasının alt katı birkaç hafta önce Cumhuriyet Müzesi’ne dönüştürüldü... Önceki akşam Sayın Rektör Necla Pur’un davetiyle müzeyi gezdik. Hayli önemsiz bir yatırımla (500 bin YTL kadar) hayli önemli bir eser ortaya çıkarılmıştı. Marmara gibi dev bir üniversiteyi başarıyla yöneten Rektör Prof. Necla Pur’u bu yeni zarif girişiminden dolayı yürekten kutladık. Müzenin beyaz duvarlı, beyaz mermerli ana salonu Türk ressamlarının özgün baskı koleksiyonuna ayrılmış... Bir tarafta da sürekli sergilerin açılacağı galeri bölümü var. Burada ilk olarak müzenin kurulmasına en büyük katkıyı veren Prof. Hüsamettin Koçan’ın “Sona Gitti” sergisi düzenleniyor.
Ünlü İtalyan mimar D’aronco’nun imzasını taşıyan kendisi bizatihi müze niteliğindeki tarihi bina, Sultanahmet’te, turistlerin en çok gelip geçtiği noktada yer alıyor... Prof Hüsamettin Koçan diyor ki:
- Buradaki katkı, hâlâ ulusal sınırlar içinde sıkışmış olan sanatçımıza uluslararası bir izlenme alanı açacaktır. Sultanahmet, İstanbul’un derin tarihi belleğini bütün renkliliğiyle izleyicisine sunan bir mekân. Cumhuriyet sanatını katmak ve çağdaşlaşma serüvenini bu mekânda göstermek ayrıca anlamlıdır.
* * *
Söz açılmışken bir öneri... Atatürk Anadolu Medeniyetleri Müzesini 1921 yılında, daha Sakarya Savaşı sürerken kurdurmuş... Müzeyi ve müzeciliği Cumhuriyet’in temel direklerinden biri olarak ele almış...  Antalya Müzesi 1922, Sivas Müzesi 1923’te kurulmuş. Atatürk 1931 yılında Konya’dan İnönü’ye yazdığı mektuba:
“İstanbul’dan başka Bursa, İzmir, Antalya Adana ve Konya’da mevcut müzeleri gördüm...” diye başlar. Kadro ve uzman yetersizliğinden söz eder. Yurtdışına arkeoloji öğrenimine öğrenci gönderilmesini ister. Halet Çambel, Ekrem Akurgal gibi değeri bilim insanları başlatılan seferberlikte ilk gönderilenlerdir. Ne var ki bütün bunlar Atatürk’ün “rakısı” kadar bilinmez! Cumhuriyet Müzesi bu bilgilerin yeni nesillere taşınması için de bir araştırma merkezi görevi yapamaz mı?

Alıntı: 20 Kasım 2008 tarihli Milliyet gazetesi Açık Pencere köşesi Yazar: Melih Aşık
http://www.milliyet.com.tr/Yazar.aspx?aType=YazarDetay&Date=21.11.2008&ArticleID=1018368&AuthorID=59&b=Korku%20ulkesi...&a=Melih%20A%C5%9F%C4%B1k&ver=65


.....

Müzeci Atatürk
Birkaç satır Atatürk’ün Türk müzeciliğine katkısından söz ettik dün...
Biraz daha devam edelim...
Diyordu ki Atatürk:
“Bir vatanın sahibi olmanın yolu, o topraklarda yaşamış tarihi olayları bilmek, doğmuş uygarlıkları tanımak, sahip olmaktan geçer”...
O’nun Anadolu Medeniyetleri müzesini Kurtuluş Savaşı’nın ortasında, 1921 yılında kurdurduğunu dün belirttik... Antalya Müzesi 1922, Sivas Müzesi 1923, Adana Müzesi 1924, Bergama Müzesi 1924 yılında kurulur. Atatürk 1924 yılında Efes ören yerini gezer. 1930 yılında Efes müzesi kurulur. Aspendos’un kültürel amaçlarla kullanılması emrini verir.
Sultanahmet Meydanı’nda cumhuriyet döneminin ilk kazıları 1926 yılında hükümetin izni ile British Academy tarafından başlatılır. Yer yer 8 metreye kadar inilir. Atatürk kazı mahalline gelerek inceleme yapar. Ata’nın bu kazıları denetlerken çekilmiş fotoğrafları mevcuttur.
1935 yılında Alaca-höyük kazılarının başlatılması emrini verir...
1935 - 38 yılları arasında yapılan Sultanahmet kazılarında J.H Baxter, Bizans Büyük Sarayı’na ait mozaikler ile Altın Saray’ın zeminini ortaya çıkarır. Bu kazılar Türk arkeolog veya müze yetkililerinin gözetiminde yapılır. 1934 yılında İstanbul Üniversitesi’ne bağlı Arkeoloji Enstitüsü kurulur.
Osmanlı Türkiyesinde topu topu 6 müze vardır. Atatürk döneminde, 26 müze daha meydana getirilir.
Ayasofya 1934 yılında Atatürk’ün emriyle müzeye dönüştürülür. Mozaikler ortaya çıkarılır. Studios Kilisesi (İlyas Bey Camii) Pammakaristos (Fethiye Camii) ve Khora (Kariye Camii) 1945 yılında ulusal anıt ilan edilir. Kariye 1948’de müze olur.
Dün de önermiştik... Yeni kurulan Marmara Üniversitesi Cumhuriyet Müzesi, Cumhuriyet Türkiyesinin arkeoloji ve müzecilik çalışmaları konusunda bir dokümantasyon ve araştırma merkezi olma görevini de üstlenebilir... Keyfiyet Sayın Rektör Necla Pur’un zarif ilgisine sunulur...

Alıntı: 21 Kasım 2008 tarihli Milliyet gazetesi Açık Pencere köşesi Yazar: Melih Aşık
http://www.milliyet.com.tr/Yazar.aspx?aType=YazarDetay&ArticleID=1018838&AuthorID=59&Date=21.11.2008&b=Kirli%20Ankara&a=Melih%20Asik&ver=09

Ben teşekkür ederim Salman hocam.