Gönderen Konu: ÖZGÜN BASKIRESİM TEKNİKLERİ  (Okunma sayısı 9349 defa)

0 Üye ve 2 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

Çevrimdışı RøDiN_H@CKèR

  • _İLYaS DeNiZ GöKÇe_
  • Onursal
  • Uzman
  • *
  • İleti: 3.155
  • Karizma Puanı: 2448
  • SaNaTÇı oLaCaK iNSaN DoĞuŞTaN BeLLi oLuR...
    • http://deniz_art.sitemynet.com
ÖZGÜN BASKIRESİM TEKNİKLERİ
« : 14 Haziran 2007, 18:02:01 »

BASKI TEKNİKLERİ
Baskı işlemi düşünülmüş, tasarlanmış özgün bir grafik ürününün kalıp yoluyla çoğaltılmasıdır. Özgün baskı resimlerin kalıpları genelde elle yapılan işlemlerle sanatçısı tarafından yapılmaktadır.
Sanatçı bu işlemlerin hemen her aşamasında biçimsel oluşmayı ve yaratmayı sürdürmektedir. Özgün eser bütün yararlanılan malzeme ve tekniklerin sonucu olarak ortaya çıkar. Malzeme ve teknikler varolan bir eseri basarak çoğaltmak için değil, varolmayan orijinal eseri yaratıp yapmak için kullanılır.
Özgün eser yaratma olayı sırasında oluşur ve baskı sırasında doğmuş olur. Özgün baskı sanatı çalışmalarında bugün ençok yararlanılan teknikler özelliklerine göre şöyle gruplandırılabilir:
a. Yüksek Baskı Teknikleri
b. Düz Baskı Teknikleri
c. Çukur Baskı Teknikleri
d. Elek Baskı (Serigrafi) Teknikleri
YÜKSEK BASKI TEKNİKLERİ
Bu tekniğin özelliği, düz kalıp yüzeylerinde basmayacak yerlerin oyularak çukurlaştırılması, yüksekte kalan yerlere tampon veya merdane ile boya verilerek baskı yapılmasıdır. Yüksek baskı kalıpları genellikle ağaç yüzeylere oyularak veya kazınarak yapılır. Ağaç dışında oymaya veya kazımaya elverişli çeşitli muşambalar (linolyum v.b.) kurşun levhalar da kullanılır.
Ağaç kalıp olarak şimşir, frenk çınarı, ıhlamur, kiraz, armut, elma ve akça ağaç en çok kullanılan kalıp çeşitleridir. İnce izler kazımak için ağacın liflerine dikey kesitten elde edilen tahtalar kullanılır. Büyük izli oymalar için liflere paralel kesilmiş tahtalar kullanılmaktadır.
DÜZ BASKI TEKNİKLERİ
Özgün baskılar için kullanılan düz baskı tekniklerinin ilkel şekli monotipi adıyla bilinenidir. Cam veya parlak metal bir levhaya merdane ile baskı boyası verildikten sonra bu levha üzerine yatırılan kağıdın arkasına bir kalem veya benzer bir araçla çizilerek baskı elde edilir. Resim çizilirken baskı da oluşur. Yalnız bir baskı elde edildiği için "bir baskı" anlamında "monotipi" denilmiştir. Bu teknikte de çeşitlemeler yapılabilir. Boya verilmiş levha üzerine silme, kazıma veya boyama yolu ile elde edilen resim bir kağıda basılarak da baskı resim elde edilebilir. Düz baskının en çok kullanılan ve yaygın olanı litografi (taşbaskı) tekniğidir.
Baskı kalıbı olarak kullanılan taş %98 kalsiyum karbonat ve bikarbonatlardan oluşmaktadır. Mikroskopik deniz canlılarının kabuklarından yer tabakalarının basıncı altında ve milyonlarca yılda oluşmuştur. Bu taşın temiz yüzüne yağlı kalem ve boyalarla çizilen resim, bir oyma veya kabartmaya gerek kalmadan basılabilir. Taşın çok sert olan dokusu hem suyu hem yağı iyi tutar. Özelliği nedeni ile basmayacak yerler ıslak tutularak yağlı kalem veya boya ile çizilen resme merdane ile baskı boyası verilebilir ve boya baskı ile kağıda geçirilebilir.
ÇUKUR BASKI TEKNİKLERİ
Bu tekniklerde kalıp olarak bakır, çinko veya çelik levhalar kullanılır. Kalıpta çizgiler, çeşitli koyulukta lekeler, yumuşak ton geçişleri, sert ve yumuşak çizgiler, dokular elde edebilmek için çeşitli kazıma, oyma ile yedirme araç gereç ve malzemesi kullanılır.
Tekniğin özelliğine göre şu çeşitler belirtilebilir:
1. Elle Kazıma: Sivri veya sivri üçgen kesitli çelik kalemlerle resim metal üzerine doğrudan kazınarak elde edilir. Kazıma yoluyla oluşan çukurlara ve bu yanında oluşan çapaklara giren boya, diğer yerlerdeki boya silindikten sonra nemli kağıtlara preste baskı ile geçirilir.
2. Yedirme Yolu İle Oyma: Metal plakanın yüzü aside dayanıklı özel lakla kaplandıktan sonra plak üzerine çelik sivri uçlarla resim çizilir. Metalin üzerindeki bu resim asitle yedirilerek resim olan yerler oyulur. Kalıptaki lak temizlendikten sonra oyulmuş yerlere baskı boyası verilir, yüksekteki boyalar silinir, preste baskı ile resim nemli kağıda geçirilir.
3. Akuatinta: Metal plak üzerine toz reçine veya asfalt serpildikten sonra tozlar ısıtılarak eritilir. Plak üzerinde aside dayanıklı laklarla kapatmalar yaparak, açık kalan yerleri asitle yedirerek resmi yapma işlemi sürdürülür. Lak ve reçine atıkları temizlenir. Çukurlara boya verilir, yüksekteki boyalar silinir ve preste baskı yapılır.
4. Mezzotinta: Bu yöntemde çeşitli dişli bıçak veya ruletler kullanarak metal plak üzerinde çukurluk ve çapaklardan oluşan dokular oluşturulur. Bu dokular ezilerek, kazınarak çukur ve çapak derinlikleri değiştirilir. Diğer yöntemlerde olduğu gibi baskı yapılır.
ELEK BASKI TEKNİKLERİ
Mürekkebin elek deliklerinden geçirilerek baskı materyaline transfer edilmesi tekniğine "elek baskı" denilmektedir. Bu yöntemin bir başka adı da "serigrafi baskı"dır. Serigrafi yönteminde baskı kalıbı olarak plakalar, metaller değil bir çerçeveye gerilmiş gözenekli bez kullanılır. Bu bez ipek, organze, özel terylen, polyester veya metalden örülmüştür. Çerçeveye gerilmiş olan bezden kalıp olarak yararlanabilmek için görüntü dışındaki bez gözeneklerinin kapatılması gerekir. Bu gözenekler kapandıktan sonra açık olan gözeneklerden boya verildiğinde görüntü kağıda aktarılmış olacaktır.
Başlıca özelliği kalın ve düzgün bir boya tabakası basabilmesidir. Sanatçılar serigrafiyi 20. yüzyılda kullanmaya başlamışlardır. Malzeme ve atölye araç gereçleri açısından diğer yöntemlere nazaran daha kolay ve ekonomik gerçekleştirilebilme avantajlarına sahiptir.
Grafik Sanatlarda Serigrafi
Grafik sanatlarda serigrafi, hazırlanan özgün tasarım ve orijinale en yakın sonuçlar verebilen bir yöntemdir. Grafik sanatçıların çoğu tasarımlarını serigrafi ile uygulamak suretiyle ulaşmak istedikleri sonuç hakkında fikir sahibi olabilirler, negatif-pozitif, siyah-beyaz yada renk ilişkilerini kontrol etme olanağı bulabilirler. Herhangi bir firma için tasarlanan projenin çeşitli seçeneklere uygulanmış olarak sunulması büyük yararlar sağlar.
Yön levhaları, tanıtım gereçleri, etiket, çıkartma, plaket, flama, bayrak baskıları, orijinal serigrafi posterleri, fiber, pleksiglas, metal yüzeylere reklam tasarım ve uygulamalarında serigrafi ideal bir yöntemdir.
Günümüzde reklam tanıtım amaçlı eşantiyon ve hediyelik eşya üretiminde büyük bir yoğunluk vardır. Özellikle yeni yıl hazırlıkları döneminde artan iş alanı sözkonusudur. Firma tanıtımları için takvimler, ajandalar, çantalar, anahtarlıklar, sigaralıklar, kalemlikler serigrafi ile hazırlanmaktadır. Salt bu alanda çalışan işyeri ve grafik evi sayısı her geçen gün artmaktadır.


Çevrimdışı ...:::£sra:::...

  • Yönetim K.Ü
  • Sanat Kurdu
  • *
  • İleti: 7.764
  • Karizma Puanı: 2742
Ynt: **BaSKı TeKNiKLeRi...
« Yanıtla #1 : 15 Haziran 2007, 22:40:03 »
ahh ahh ünide az muşamba oymadım ben baskı hastası bi hocam vardı coştururdu adam ya bizi denizcim teşekkürler paylaşım için ablası anılarımda tazelendi sayende
« Son Düzenleme: 16 Ağustos 2007, 08:14:43 Gönderen: neslihanım »
çok çalışmak zamanı

Çevrimdışı ..Ceylinin Annesi..

  • ...@yfer...
  • Yönetim K.Ü
  • Sanat Kurdu
  • *
  • İleti: 7.291
  • Karizma Puanı: 1921
ÖZGÜN BASKIRESİM TEKNİKLERİ
« Yanıtla #2 : 25 Ekim 2007, 22:47:17 »
Çeşitli araç ve malzeme ile doğrudan veya kalıplar yapmak yoluyla kağıda veya benzeri malzeme üzerine, sanatçısı tarafından yapılıp basılan resimlere “özgün baskıresim” denir. Bunlar kalıbın yapılması ve basılması süreci içerisinde yaratılmış grafik resimlerdir(1). Bu teknikler görsel grafik öğelerin çok çeşitli etkiler ve anlatımlar verecek çeşitlilikte kağıda geçirilmelerini sağlarlar. Bu imkanlar, sanatçıya şekillendirme ve anlatım zenginliklerini gösterir. Her teknikle beraber yeni deneme yolları açılır. Bu zegin çeşitliliği değerlendiren sanatçı zamanla kişiliğine uygun düşen bir anlatım dili geliştirebilir. Özgün baskı sanatı çalışmalarında bugün en çok yararlanılan teknikler, özeliklerine göre sınıflandırılabilir.
a). Yüksek baskı teknikleri.
b). Düz baskı teknikleri.
c). Çukur baskı teknikleri.
d). Elek baskı teknikleri.
A). YÜKSEK BASKI TEKNİKLERİ
Bu teknikte önce kazınarak veya oyularak kalıplar hazırlanır. Yüksek baskı kalıpları genellikle ağaç yüzeylere oyularak veya kazınarak yapılır. Ağaç dışında oymaya veya kazımaya uygun çeşitli muşambalar( linolyum, plastik yer karoları, poliüretan levhalar vb.) kullanılır. Asitten yararlanılarak çinko veya levhalar da kullanılabilir. Oyma veya kazıma ile elde edilen kalıbın üzerine rulo ile baskı boyası verilir. Yüksek yerlerin almış olduğu boya baskı yoluyla kağıda geçirilir. Baskı kağıdın arka yüzüne tahta kaşığın sırtı veya benzeri bir tahta ile sürtülerek veya yüksek baskı presi ile gerçekleştirilir.
Her renk için ayrı kalıplar oyarak veya aynı kalıba, farklı renkler sürerek çok renkli baskılar da yapılabilir. Hazırlanan kalıp veya kalıplarla birçok sayıda baskı yaratılabilir.
Oyularak yapılmış tahta kalıplardan resim basma tekniği Çin’de III.y.y’da ortaya çıkmıştır. 105 yılında Çin’de kağıdın yapılabilmesi baskı santının doğumunu hazırlamıştır. 12. yy’da bir resim yapma ve çoğaltma tekniği olarak yayıldığını görüyoruz. Ve bu tekniğin Japonlarca da benimsendiğini biliyoruz. Tahtaya resim kalıpları oyma tekniği Ortaçağ’ın sonlarında Avrupa’da kutsal kitap resimleri için, baskı kalıpları yapmakta kullanılmaya başlanmıştır. Rönesans öncesi Avrupa’sında kitapların sayfalarının olduğu gibi tahta bloklara oyularak basıldığını görüyoruz. İşte bu kitaplara konan resimler de aynı teknikle basılıyordu. 1440 yıllarında harfleri dizerek sayfa kalıplarını oluşturan tekniği Gutenberg tarafından bulunduktan sonra, tahta kalıplar yalnız resim baskılar için kullanılır olmuştur. Kutsal resimleri çizen ve boyayan resim ustalarınınasıl resmi veren çizimi kalıptan basarak sonra boyamak gibi daha kolay üretme tekniğine yönelmeleri bu teknikle özgün baskı resimler yapma yolunu açmıştır(2).
Ülkemizde ilk kez 1830 yılında İbrahim Müteferrika tarafından “Tarihi Hindi Garbi” adlı kitaptaki resimlerin basılması için bu teknikten yararlnılmıştır. 1936 yılından sonra ressam ve resim öğretmeni yetiştiren kurumlarımızda bu teknik öğretilmeye başlanmıştır.
B). DÜZ BASKI TEKNİKLERİ
Düz baskı tekniklerinin ilkel şekli monotipi adıyla bilinir. Cam veya parlak metal bir levhaya merdane ile baskı boyası verildikten sonra bu levha üzerine yatırılan kağıdın arkasına bir kalem veya benzeri bir araçla çizilerek baskı elde edilir. Resim çizilirken baskı oluşur. Yalnız bir baskı elde edilebildiği için monotopi denmiştir. Bu teknikte de çeşitler vardır: boya verilmiş levha üzerinde silme, kazıma, boyama yoluyla oluşan resim bir kağıda basılarak da baskı resim elde edilebilir.
Düz baskının en çok kullanulan ve yaygın olan şekli litografi (taş baskı). Bu teknikte kalıp olarak önce taş kullanıldığı için sanat dilinde taş baskı olarak adlandırılmıştır. 1796 yılında Alois Senefelder isimli bir Alman tarafından bulunmuş ve geliştirilmiştir. 1818 yılında yayımladığı kitapta Senefelder taş baskının bütün resim yapma ve basma olanaklarını açıklamıştır. Taştan baskı tekniği özgün baskı alanında çok etkili olmuş ve bütün Avrupa ve dünyaya yayılmıştır. Kalem izinin olduğu gibi baskıya geçirilebilmesi, çizgisi güçlü ressamlarca kullanılmasına neden olmuştur. Litografi tekniği ile özgün baskı eserler veren ilk ressamlar olarak Gericeuld, Dalcroix, Goya ve Daumier’i örnek verebiliriz.
Theodor Gericeuld 1917, Delacroix 1919 yılında bu teknikle ilk esrlerini vermişlerdir. Litografi tekniği İspanya’ya ulaştığında yetmiş yaşında olan Goya bu tekniği çok sevmiş ve bir dizi özgün baskı yapmıştır. Litografinin kalemle çalışan büyük ustası Honore Daumier 1830’dan 1972’ye dek, 42 yıl çeşitli dergi ve gazetelere resimler yapmıştır(3).
Mikroskobik deniz hayvanlarının kireç taşı kabuklarından meydana gelmiş doğal taşların, düzlenmiş suyla temizlenmiş ve kurutulmuş yüzlerine yağlı kalemle ve mürekkeple resim yapılır. Taşın yüzeyinde resim olan yerlerde bir yağ tabakası yerleşir. Taş süngerle ıslatıldıktan sonra yüzünden merdane ile yağlı baskı boyası geçirilirse yalnız resim olan yerler bu boyayı alır.
Boya verilmiş yüzeye kağıt serilerek kalıp presten geçirilerek resim kağıda geçer. Teknik yağla suyun karışmaması özelliğinden yararlanır. Taş kalıplar kalın ve ağır olduklarından taş kalıbın yerine çinko ve aliminyum kalıplar geliştirilmiştir. Çok ince ve hafif olan bu levhaların yüzeyine grenlenerek baskı resim yapılır. Ayrı ayrı kalıplar üst üste basılarak çok renkli resimler elde edilebilir. Düz baskının üretimde kullamılan şekline ofset baskı denir.
C). ÇUKUR BASKI TEKNİKLERİ
Bu teknikte kalıp olarak bakır, çinko veya çelik levhalar kullanılır. Tekniği özelliğine göre şu kısımlara ayrılır:
1). Elle kazıma: Sivri veya özel yapılmış oyma uçları ile resim metal üzerine doğrudan kazınarak elde edilir. Özel aletlerle noktalar, dokular ve çizgi demetleri de metal üzerinde çukurluk olarak elde edilebilir. Kazınan kalıpların çukurlarına parmakla veya tamponla baskı boyası verilir. Yüksek yüzeyde kalan boyalar kağıt ile silinir boya yalnız çukurluklarda kalır. Çukurda kalan boya nemlendirilerek yumuşatılmış kağıda özel persle basılarak geçirilir.
2). Yedirme yoluyla oyma: Metal plakanın yüzü asite dayanıklı özel lakla kaplandıktan sonra plaka üzerine çelik sivri uçlarla resim çizilir. Çizgi ve taramalar, ton ve dokular resmedildikten sonra, metalin üzerindeki bu resim asitle yedirilerek resim olan yerler oyulur. Kalıptaki laklar temizlendikten sonra oyulmuş yerlere baskı boyası verilir yüksekteki boyalar silinir; preste baskıyla resim nemli kağıda geçirilir.
3). Aquatinta: Metal plaka üzerine toz reçine serpildikten sonra tozlar ısıtılarak eritilir. Plaka üzerinde asite dayalı laklarla kapatmalar yaparak, açık kalan yerleri asitle yedirerek resmi yapma işlemi sürdürülür. İstenilen koyu ve açık tonları elde edecek şekilde kapama ve yedirmeler tekrarlanır. Sonuç olarak lak ve reçine artıkları tinerle temizlenir. Çukurlara boya verilir, yüksekteki boyalar silinir ve baskı yapılır.
4). Mezotinta: Bu yöntemle çeşitli dişli bıçak veya ruletler kullanarak metal plaka üzerinde çukurluk ve çapaklardan dokular oluşturulur. Kullanılan bıçak ve ruletlerdeki diş kalınlığına göre, çeşitli karakter ve derinlikte dokular oluşturulabilir. Bu dokular ezilerek, kazınarak, çukur ve çapak derinlikleri değiştirilir; diğer yöntemlerde olduğu gibi baskı yapılbilir.
5). Baskı, sıçratma, aktarma teknikleri ve diğer teknikler: Metal plaka üzerine yumuşak lak sürülüp bu lakın üzerine çeşitli malzemelerle baskı yaparak istenilen doku izleri elde edilebilir. Vernik veya özel lakta erimeyen asit veya suda eriyen tozlar vernik veya lakla beraber metalin yüzeyine sürülür. Lak kuruduktan sonra plaka asite atılınca tozlar erir ve açılan izlerini asit yer. Bu yöntemle çeşitli ince kalın dokular ve etkiler elde edilebilir.
Asite dayanıklı fırçalarla doğrudan doğruya metal plak yüzüne sulu boya gibi resim yapılabilir. Asitin gücü ve etki süresine göre yumuşak tonlar veren izler oluşturulabilir
Bakır plakaların kazınması tekniği daha antik çağlarda kuyumcular tarafından kullanıldığını biliyoruz. Kuyumcular ve silah süslemecileri oyulan motifi daha keskin göstermek için, oyulan yerleri siyah maddelerle dolduruyorlardı. Süslemelerin kopyasını elde etmek için oymaları kağıda bastıkları da görülmüştür. Kazıma bakır kalıplarda ilk resim baskıları 15.yy da Orta Avrupa’da görülmektedir. Yaşadığımız yüzyılda özgün baskı tekniklerine sanatçıların ilgisi artmaktadır. Fransa’da Corot, Manet, Rodin, Degas, Gaugin, Picasso, Chagal, Derain; Almanya’da Corinth, Slevoght, Liebermann, Meid, Orlik; İskandinavya’da Munch; İngiltere’de Moore gibi sanatçıların bu tekniklerde özgün eserler verdiklerini görüyoruz. Bütün dünyada sanatçı yetiştiren kurumlarda hem bir eğitmen hem de yaratıcı resmetme aracı olarak ele alınmakta ve öğretilmektedir(4).
D) ELEK BASKI TEKNİKLERİ:
Serigrafi, Filmdruk, Şablon baskı adlarıyla da anılan bu teknikler Çin’de ve Japonya’da yüzyıllar önce kumaşlara baskı yapmak için kullanılmıştır. Bir çerçeveye ipek, sentetik iplik veya bronz telden ince bir dokuma gerilmiş eleğe benzeyen kalıbın, resim verecek yerleri açık kalacak şekilde diğer yerlerde dokuma gözenekleri kapatılır. Eleğin içine baskı boyası koyup sıyırmak yolu ile açık yerlerden boya kağıt yüzüne geçirilir.
Kalıbın dokuma şeklindeki yüzüne resim, şablon yapıştırma, boyama teknikleriyle elle işlenebildiği gibi, fotomekanik yolla da geçirilebilir. Elle çalışmalar, çerçeve ve dokuma bulmak şartıyla heryerde uygulanabilecek kolaylıktadır. Fotomekanik çalışmalar kuvvetli ışık kaynakları, emici şaseler ve çeşitli kimyasal bileşimler gerektirir. Bu teknikten empirme kumaş baskılarında, afiş, etiket, yazı levhaları ve çıkartma baskılarında yararlanılır.

Çevrimdışı Ali Erkut

  • Onursal
  • Uzman
  • *
  • İleti: 1.726
  • Karizma Puanı: 1506
ÖZGÜN BASKIRESİM TEKNİKLERİ
« Yanıtla #3 : 25 Ekim 2007, 22:52:44 »
Bu gece tek kelimeyle ''HARİKASINIZ''...Ellerinize sağlık.
En pahalı okul ''deneyim''dir.

Çevrimdışı RøDiN_H@CKèR

  • _İLYaS DeNiZ GöKÇe_
  • Onursal
  • Uzman
  • *
  • İleti: 3.155
  • Karizma Puanı: 2448
  • SaNaTÇı oLaCaK iNSaN DoĞuŞTaN BeLLi oLuR...
    • http://deniz_art.sitemynet.com
ÖZGÜN BASKIRESİM TEKNİKLERİ
« Yanıtla #4 : 25 Ekim 2007, 22:56:54 »
bu konular aşağıdaki linkte vardı ayfer öğrt özgün baskı konularını oraya toplamıştık...Birleştirin isterseniz

http://www.gorselsanatlar.org/index.php/board,13.0.html
« Son Düzenleme: 25 Ekim 2007, 22:57:53 Gönderen: H@CKeR »

Çevrimdışı yoldaş

  • Yönetim K.Ü
  • Üstad
  • *
  • İleti: 14.457
  • Karizma Puanı: 4092
  • görsel tasarım uzmanı
ÖZGÜN BASKIRESİM TEKNİKLERİ
« Yanıtla #5 : 03 Kasım 2007, 21:11:58 »
teşekkürler. baskı atelyesindeki saatler süren çalışmalarımızı hatırladım. güzel günlerdi...tekrar tşk