Yaban arıları üzerine yapılan son bir araştırma, bu canlılar arasındaki iş bölümünün tahmin edilenden daha da üstün olduğunu ortaya koydu(1).

Yaban arıları koloniler halinde yaşarlar ve dev yuvalar inşa ederler. Ortaya çıkardıkları yuva bu küçük canlılar açısından bakıldığında bir mimari harika gibidir. Böyle başarılı bir koloni yaşamının altındaki temel faktör ise yardımlaşmadır. Mükemmel bir iş bölümü sayesinde koloni hayatı aksamadan sürer. Örneğin bazı arılar yuvanın inşaatında çalışırken bazıları pulpa, yani meyve özü ararlar. Bir diğer grup arı ise kovana su taşımakla görevlendirilmiştir.

Panama’da yapılan bir araştırma, yaban arıları arasındaki iş bölümünün gerektiğinde süratli bir şekilde değiştirildiğini ortaya çıkardı. ABD’deki Tennessee Eyalet Üniversitesi’nden Istvan Karsai ve araştırma ekibi, Metapolybia aztecoides türüne ait yaban arılarının kovanlarına giren su miktarını kontrollü olarak değiştirdiler ve sonuçlarını incelediler. Bilim adamları su miktarını yapay olarak arttırdıklarında şaşırtıcı bir durumla karşılaştılar. Yuvada su kaynakları yeterli hale gelir gelmez su taşıma görevindeki arılar bu işi bırakıp hızla kovanı inşa işine yardım etmeye başladılar. Böylece iş gücü kaybı yaşanmaksızın kovandaki inşaat işi hızlandırılmış oldu.

Bilim adamları böyle bir görev değişikliğinin nasıl meydana gelebildiğini hala tam olarak anlayabilmiş değil. Çünkü yaban arıları arasında nasıl bir haberleşme sistemi olduğu hala çözülemedi. Karıncaların birbirlerine yiyecek bölgelerini anlatmada feromenler kullandıkları, bal arılarının da yiyecek bulacakları yerleri kovan arkadaşlarına özel bir dans sayesinde anlattıkları biliniyor. Ancak yaban arılarında feromen ya da dans gibi bir sistem bulunmuyor. Bilim adamlarına göre bu arılar birbirlerinden öğrenme yeteneğine sahip değiller(2).

Yaban arılarında görülen bu yardımlaşmanın bilinçli olduğu görülüyor. Hiçbir arı kendi rahatını gözeterek görevini ihmal etmiyor. Kovanda müthiş bir çalışkanlık sürdürülüyor.