HALE ASAF
(1905, İstanbul-1938, Paris)

1905 yılında İstanbul'da doğdu. Resme küçük yaşta başladı. Notre Dame ve Sion Lisesi'nde eğitim aldı. 1919'da teyzesi ressam Mihri Müşfik'in yanına gittiği Roma'da resim eğitimi gördü. Teknik resim dersini Mihri Hanım'dan aldı. 1920'de Paris'e giderek ressam Namık İsmail'in özel öğrencisi oldu.

Soylu bir ailenin kızıydı. Anne ve babasının şiddetli geçimsizlikleri yüzünden evden uzaklaştırılarak, 16 yaşında sınavlarını kazandığı Berlin Güzel Sanatlar Akademisi'ne girdi. Bu okulda Profesör Arthur Kampf'ın öğrencisi oldu. Annesi'nin İsviçre'de veremden ölümü üzerine bir süre İsviçre'de yaşam sürdü. Ressam Fikret Mualla ile birlikte eğitim aldı. Aynı yıllarda bir yandan çocukluğundan itibaren süregelen sağlık sorunları arttı ve maddi olanaksızlıklar yüzünden 1924 yılında İstanbul'a döndü. O yıl, İnas (Kız) Sanayi-i Nefise Mektebi'ne girdi. Bu okulda Feyhaman Duran ile İbrahim Çallı'nın Atölyelerinde çalıştı. 1925 yılında kazandığı bursla Almanya'ya gönderildi. Münih'te, Lovis Corinth'in öğrencisi oldu. 1926'da portre çalışmaları Galatasaray Sergilerinde sergilendi. 1927'de gittiği Paris'te Académie de la Grande Chaumiére'e devam etti ve André Lhote'un öğrencisi oldu.

1928'de katıldığı Expose á la Nationale sergisinin ardından Türkiye'ye dönerek Bursa Kız Öğretmen Okulu'na resim öğretmenliğine başladı. Manzaralarını resmettiği Bursa'da ayrıca Necati Bey Kız Sanat Enstitüsü'nde Fransızca dersleri de verdi. 1929'da Müstakil Ressamlar ve Heykeltıraşlar Birliği'nin kurucuları arasında yer aldı ve birliğin İstanbul Türk Ocağı'ndaki ilk sergisinden itibaren faaliyetlerine katıldı. Ayrıca, Ankara'daki 1. Genç Ressamlar Sergisi'nde altı eseri teşhir edildi. Aynı yıl, İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi'nde daha önce de öğrencisi olduğu Namık İsmail'in yardımcısı olarak göreve başladı.
Bir yandan yakalandığı hastalıkla mücadele ederek resim çalışmalarını sürdürdü. İtalya'daki Faşist yönetimden kaçan yazar Antonio Ariante ile birlikte bir süre "Jeune Europa" Galerisi'ni yönetti. Hale Asaf'ın İstanbul Resim ve Heykel Müzesi'nde bulunan resimleri dışındaki eserleri bilinmemektedir.
Türk resim sanatında akonstrüktif üslup anlayışına uygun dramatik içerikler kazandırma yolunda olan bir ressamın, Hale Asaf olduğu söylenebilir. Sanatçının 21 portre yaptığı ancak bunlardan 10'unun günümüze ulaştığı; 13 Bursa manzarasından 10'unun; 5 Paris manzarasından 1'inin ve 1 de genel manzaranın günümüze ulaştığı bilinmektedir. Sanatçının 1931 yılı Moskovit Salonu Sergisi'nde ve Paris'teki sergilerinde natürmortlar sergilediği bilinmekle birlikte bunlardan 4 tanesine ulaşılabilmiştir.
Sanatçının 1925 yılında gerçekleştirmiş olduğu bir baykuş resminin bugün Amerika'da bir özel koleksiyonda bulunduğu tespit edilmiştir. Sanatçının gerçekleştirmiş olduğu yüzlerce kroki desenden 12 tanesini sergilediği ve bunlardan 6 tanesinin günümüze ulaştığı biliniyor. Sanatçının 1 adet de kopya gerçekleştirdiği belirlenmiştir. Tespit edilen 4 adet tablonun konularını belirleme çalışmaları ise koleksiyonerlerin karşı çıkmaları nedeniyle sonuç vermemiştir.
1930'da Paris'te Montparnasse Yaz Sergisi'ne katıldı. Ertesi yıl Paris'e yeniden giderek bu şehre yerleşti. Yıllar içinde sağlık sorunları giderek ağırlaştı. Zor koşullar altında kanserden öldüğü 1938 yılına kadar Paris'te resim çalışmalarını sürdürdü ve birçok sergiye katıldı.
Kısa yaşamı süresince meydana getirdiği çoğu eseri Fransa'da kaldığı için (eldeki verilerden yola çıkarak) tarzının Matisse görüş ve tekniğine bağlı kaldığını varsayabiliriz. Matisse'de olduğu gibi Hale Asaf da şematik, biçimleri fazla belirlenemeyen, kroki, niteliğinde bir desen, boya katları arasında sızan çizgileri örten parlak, az karışımlı renkler belirir. Hale Asaf'ın bir süre, Paris'te Jeune Europe Galerisinde çalıştığı da bilinmektedir.
kaynak: turkishpaintings.com