Gözardı edilen bir teknik: kazı-resim
Uğur Halil Karakullukcu
Beyoğlu Sofyalı Sokak’ta bulunan Galatea Art Galeri bu günlerde aralarında Umut Germeç, Nalan Yırtmaç, Kadir Selçuk Yaşa, Elif Tutka, Yiğit Altıparmakoğulları gibi otuz sanatçının...
Beyoğlu Sofyalı Sokak’ta bulunan Galatea Art Galeri bu günlerde aralarında Umut Germeç, Nalan Yırtmaç, Kadir Selçuk Yaşa, Elif Tutka, Yiğit Altıparmakoğulları gibi otuz sanatçının, eserleri ile katkıda bulunduğu bir Kazı-Resim (gravür) sergisine ev sahipliği yapıyor. 30 Haziran günü ziyarete açılan ve 31 Temmuz tarihinde bitmesi gerekirken süresi on beş gün uzatılan bu sergi Türkiye’de ve dünyada çok köklü bir geleneğe sahip kazı-resim geleneğini sanatseverlere daha çok tanıtmak ve çoğu zaman yağlı boya resmin gölgesinde kalan bu tekniğin özgünlüğünü ortaya koymak amacıyla hazırlanmış. Bu kazı resim sergisinin düzenleyicisi olan Sanatçı Umut Germeç, serginin tanıtım yazısında Anadolu’da kazı-resim tekniğinin en belirgin örneğinin tahtaya kazınarak yapılan kalıpların boyanması ve bu kalıpların kumaşa basılması ile ortaya çıkan basma ve yazmalar olduğunu söylüyor. Germeç, aynı zamanda İstanbul’da 1883 yılında açılan Sanayi-i Nefise Mektebi’nin
Hakk (gravür) eğitimi veren bir bölümü olmasına rağmen, kazı-resim tekniği ile üretilmiş eserlerin yer aldığı sergilerin bir elin parmaklarını geçmediğini söylüyor.
Germeç, bir kazı-resmin özgün sayılması için o eserin kalıbının sanatçı tarafından belirlenmesi gerekir diyor. Germeç, kazı-resim tekniğinin yanlış anlaşılmasının en belirgin örneğinin kalıptan çıkmamış, monotip basım eserlerin gravür olarak nitelendirilmesi hatta orijinal bir esermiş gibi sanatçılar tarafından imzalanması olduğunu belirtiyor. Sanatçı, bu teknik hakkındaki yanlış bilgilerin giderilmesi ve röprodüksiyon eserin özgün kazı-resimle karıştırılmaması için gravür sergilerinin daha çok düzenlenmesi gerekliliğine dikkat çekiyor. Umut Germeç, çoğu zaman kazı-resim tekniğinin yağlı boya resimden daha değersiz görülmesinin nedenlerinden birinin ise yağlı boya resmin sadece bir orijinal kopyası yapılabilirken, kazı-resmin kalıbı ile bir çok orijinalinin yapılabilmesi olduğunu belirtiyor. Ancak Germeç’e göre bu bir eksiklikten ziyade resimlerin orijinallerinin bir çok kişide bulunmasını sağlayan “Demokratik bir eser yaratma tekniği.” “Kazınmış İmgenin Boyanmış Olana Baskınlığı” sloganı altında gerçekleşen sergi 15 Ağustos Cuma gününe kadar ziyaret edilebilir.