TEKEZADE SAİT

---

1898 yılında Sanayi-i Nefise Mektabi'nden mezun olan ve bir dönem (1908 yılında) Kabataş Sultanisi'nde resim öğretmenliği yaptığını bildiğimiz Osmanlı Ressamlar Cemiyeti'nin aktif üyesi Tekezade Sait, bir porte ustası olarak çıkıyor karşımıza? Fazla söze gerek yok belki de... 1904 gibi erken bir tarihte desenin, boyanın ve dokunun ustaca bir bireşimi, portre alanının başyapıtlarından biri gördüğümüz örnek.

43 yıllık bir yaşam Tekezade Sait'inki... 1898'de yani 28 yaşında Sanayi-i Nefise'den mezun olduğunu düşünecek olursak, profesyonel olarak sanatla geçen on beş yıl. Eldeki örnekler de bir hayli az. Akademi Koleksiyonu'ndan İstanbul Resim Heykel Müzesi'ne geçenlerin dışında az sayıda özel koleksiyonda karşımıza çıkıyor Tekezade Sait'in portreleri.

İbrahim Çallı, 1914 Kuşağı'nın başlıca temsilcisi ve belki de bohem yaşamıyla Türk resminin, sanatçısının halk düzeyinde de tanınmasını sağlayan yegane kişilik. Ancak görünen o ki, 1905-6 gibi, yani henüz öğrenci olduğu tarihte dahi popülaritesi bir hayli fazla ve Tekezade'nin tuvaline konu olabilmiş. Portre, uzun yıllar Çallı Atölyesi'nin duvarlarını süslemiş anlaşılan. Zira tablonun kaynağı Akademi ve MSÜ İRHM'ye giriş tarihi 1960, yani Çallı'nın ölüm yılı.

Çallı'nın Portresi

Tekezade Sait'in Sanayi-i Nefise'deki öğrencilik yılları, Salvatore Valeri, Joseph Warnia Zarzecki gibi Oryantalist eğilimli sanatçıların eğitimcilik dönemlerine rastlar. Şunu burada tekrar belirtmekte yarar var: Bu sanatçıların Sanayi-i Nefise'ye hoca olarak alınmalarının nedeni, figürü öğretebilecek nitelikte olmaları. Birinci sınıf ressamlar olmaları değil neden. Kaldı ki satıcılar, dilenciler, çeşitli etnik kimlikler olmuş onların tuvallerinin konusu. 1902 tarihli Testili Kadın'da Tekezade Sait de bu etkiyi yansıtıyor. Oryantalist konulu resimlerde ?tiplemeler?e karşı ilgi Tekezade Sait'e hocaları kanalıyla yansıyan. Ancak önceki örneklerde gördüğümüz gibi 1-2 yıl içerisinde portre alanına kaymış Tekezade Sait ve deyiş yerindeyse  boynuz kulağı geçmiş.

---

kaynak: turkishpaintings.com

ben de ilginize teşekkür ederim...

ilginize teşekkürler...